İnşaat sektörü, gerek alıcılar gerekse satıcılar ve müteahhitler için karmaşık bir yapıya sahip olabilir. Bu karmaşayı anlamanın anahtarlarından biri ise “Toplam İnşaat Alanı” kavramını doğru bir şekilde kavramaktır. İnşaat alanı, bir binanın bulunduğu arsa üzerinde inşaatının kurulum alanını belirlemeye yarayan önemli bir metriktir. Projelerin başlangıç aşamasından bitimine kadar her adımda bir öneme sahiptir. İnşaat alanını bilmek, yaşam alanlarının yani dairelerin kaç metrekare olacağını anlamak açısından da büyük ölçüde fayda sağlar.
Alıcılar için inşaat alanını bilmek, satın almayı düşündükleri konutun ya da ticari alanın ne kadar kullanım alanı sunduğunu anlamalarına yardımcı olur. Aynı şekilde, satıcılar ve müteahhitler için ise projelerini daha etkin bir şekilde planlamalarına ve pazarlamalarına olanak tanır.
İnşaat Alanı Nasıl Hesaplanır?
Herhangi bir inşaat projesine başlamadan önce, mimarların ölçüm yöntemlerini iyi bir şekilde anlamaları oldukça önemlidir. Yapı alanı hesaplanırken avlu ve iç bahçe gibi unsurların hesaba katılmaması gereken önemli bir noktadır. Bu tür alanlar bina kullanım alanına dahil edilmez ve hesaplamalar buna göre gerçekleştirilir. İnşaat alanını doğru bir şekilde belirlemek için TAKS ve KAKS verilerinin de bilinmesi gerekmektedir.
TAKS, yani Taban Alanı Kat Sayısı, yapı taban alanının arsa alanına oranını belirler. Arsanın ne kadarının yapı tarafından kaplanabileceğini gösterir. TAKS hesabı, oturum alanının arsa alanı ile çarpılmasıyla bulunur.
Mesela, 1000 metrekarelik bir arsanın taban alanı hesaplanırken; eğer TAKS oranı 0,30 olarak belirlenmişse, bu durumda 1000 x 0,30 = 300 m² olarak bulunur. İlgili arsa üzerine inşa edilebilecek yapının taban alanının 300 m² olabileceğini gösterir.
Bu hesaplamaların eksiksiz bir şekilde yapılmasın projelerin yasalara uygun bir şekilde sürdürülebilmesi bakımından büyük bir önem taşımaktadır. Yanlış hesaplamalar, inşaat sürecinin ilerleyen aşamalarında hukuki sorunların meydana gelmesine sebep olabilir.
İnşaat Alanına En Fazla Kaç Kat İnşa Edilir?
Bir inşaat projesine başlamadan önce arazide inşa edilebilecek maksimum kat sayısı, çeşitli katsayılar ve hesaplamalar aracılığıyla tespit edilir. Hesaplama sürecinin ilk adımı, arazinin ölçümleri yapıldıktan sonra belirlenen en yüksek yükseklik sınırını aşmayacak şekilde inşa edilebilecek en fazla kat sayısını belirlemektir. Toplam inşaat alanının taban alanına bölünmesiyle elde edilir. Taban alanı, yapının inşa edileceği alanı ifade eder ve yüzeysel bir değer olarak kabul edilir.
Hesaplamalarda göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli kavram, Taban Alan Katsayısı ya da kısaca TAKS’tır. TAKS, yapıların oturum alanını ifade eder ve 0.10 ile 0.80 arasında bir değer alır. TAKS değerini arsanın yüzölçümü ile çarptığınızda, inşa edebileceğiniz zemin alanını öğrenirsiniz. Örneğin, bir arsanın TAKS değeri 0.20 ve yüzölçümü 2000 metrekare olduğunda, zemin üzerine 400 metrekarelik bir yapı inşa etme imkânına sahip olursunuz. Hesaplama, projenin başlangıcındaki planlama aşamasında gerçekleştirilir ve projenin kapsamı bu hesaplamalara dayanarak şekillendirilir.
Benzer bir şekilde, KAKS (Kat Alan Katsayısı) inşaat projelerinde dikkate alınması gereken başka bir önemli faktördür. KAKS, yapının toplam inşaat alanını tanımlar ve genellikle 0.20 ile 3.0 arasında değişiklik gösterir. Örneğin, KAKS değeri 1.5 ve TAKS değeri 0.20 olan bir arazi parselinde, 2000 metrekarelik bir alanda toplamda 3000 metrekarelik inşaat alanı oluşturulabilir. İnşa edilebilecek en yüksek kat sayısı, toplam inşaat alanının zemin alanına bölünmesiyle hesaplanır. Yani, 3000 metrekarelik toplam alan 400 metrekarelik zemin alanına bölündüğünde, 7.5 kat inşa etme olanağı bulunmaktadır.
İlginizi Çekebilir: İmarlı Arsa Nedir?
